TARİHSEL KRONOLOJİ
1. Fransız İhtilali
1789’da Fransa’da mutlak monarşiye karşı başlayan, özgürlük, eşitlik ve kardeşlik ilkeleriyle dünyada demokrasi ve milliyetçiliği yaygınlaştıran devrimdir.
2. İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi
Fransız Devrimi sırasında ilan edilen, insanların eşit, özgür ve haklara sahip olduğunu belirten temel belge.
3. Endüstri Devrimi
18. yüzyılda İngiltere’de başlayarak üretimde makineleşmenin yaygınlaştığı, toplumsal ve ekonomik yapıyı kökten değiştiren süreçtir.
4. Buhar Makinesi
James Watt tarafından geliştirilen, üretimde insan ve hayvan gücünün yerini alan makine; Sanayi Devrimi'nin temelini oluşturur.
5. Mutlak Monarşi
Tüm siyasi yetkilerin hükümdarın elinde olduğu, halkın yönetime katılmadığı yönetim biçimi.
6. Kanun-i Esasi
1876’da ilan edilen Osmanlı’nın ilk anayasası; padişahın yetkilerini sınırlandırmış, Meclis-i Mebusan'ı kurmuştur.
7. Sömürgecilik
Bir devletin başka toprakları işgal ederek ekonomik ve siyasi çıkarları doğrultusunda yönetmesi.
8. Yeni Sömürgecilik
Eski sömürgelerin bağımsızlık kazandıktan sonra ekonomik ve kültürel olarak büyük devletlere bağımlı kalması durumu.
9. Nizam-ı Cedit
III. Selim tarafından kurulan, Batı tarzında eğitim almış disiplinli ilk modern Osmanlı ordusudur.
10. Vaka-i Hayriye
1826’da II. Mahmut tarafından Yeniçeri Ocağı’nın kaldırılması olayıdır; Osmanlı’da ordu reformunun dönüm noktasıdır.
11. Telgraf
Samuel Morse tarafından geliştirilen, uzak mesafeli hızlı haberleşmeyi mümkün kılan cihaz; Osmanlı'da ilk kez 1855’te kullanıldı.
12. Bağdat Demiryolu
Osmanlı Devleti'nde Almanya desteğiyle yapılan stratejik öneme sahip demiryolu projesi; ekonomik ve askeri amaçlıydı.
13. Milliyetçilik (Ulusçuluk)
Aynı dili, kültürü ve geçmişi paylaşan insanların bağımsız bir devlet kurma hakkını savunan fikir akımıdır; Fransız İhtilali ile yayılmıştır.
14. Feodalite
Orta Çağ'da Avrupa'da uygulanan, toprak sahiplerinin halk üzerindeki hâkimiyetine dayanan derebeylik sistemi.
15. İş Bölümü
Üretim sürecinin farklı aşamalarının uzmanlaşmış işçiler arasında paylaştırılması; endüstriyel üretimin temel unsurudur.
16. Tüketim Toplumu
Seri üretimin yaygınlaşmasıyla daha fazla ve hızlı tüketmeye dayalı modern toplum yapısı.
17. Meşrutiyet
Hükümdarın yetkilerinin anayasa ile sınırlandığı, halkın temsilcilerinin mecliste yer aldığı yönetim biçimi.
18. 1830 ve 1848 İhtilalleri
Avrupa'da mutlak monarşilere karşı halkın özgürlük ve anayasa talepleriyle başlattığı geniş çaplı devrimlerdir.
19. Hammadde
Sanayi üretiminde işlenmeden önce kullanılan doğal kaynaklardır; sömürgelerden sağlanırdı.
20. Pazar Arayışı
Sanayi ürünlerinin satılabileceği yeni bölgelerin keşfi ve ele geçirilmesi ihtiyacıdır; sömürgeciliği teşvik etmiştir.
21. Askerlik Bedeli (Islahat Fermanı)
Gayrimüslimlerin orduya alınması karşılığında ücret ödeyerek askerlikten muaf tutulduğu düzenlemedir.
22. Redif Birlikleri
Tanzimat döneminde kurulan ve taşrada güvenliği sağlamak amacıyla oluşturulan yedek askerî birliklerdir.
23. Ulaşım Devrimi
Sanayi Devrimi ile birlikte demiryolu ve buharlı ulaşım araçlarının yaygınlaşarak ticaret ve hareketliliği hızlandırması.
24. Ulusal Bütünleşme
Ulaşım ve iletişim sayesinde farklı bölgelerin merkezle bütünleşmesi ve ulus devlet yapısının güçlenmesi.
Sizin Görüşünüz Bizim İçin Değerli!