.png)
2025 - 10. Sınıf Tarih | 2. Dönem | 2. Yazılı Soruları Yayınlandı | PDF İndir.
“Dünya Gücü Osmanlı” ve “Osmanlı Merkez Teşkilatı” ünitelerine yönelik ölçme ve değerlendirme soruları öğretmen ve öğrenciler için hazırlandı.
PDF Hemen indir, sınava hazırlığını tamamla!
10. sınıf tarih dersi kapsamında öğrencilerin 2. dönem 2 yazılı sınavlarına daha etkin hazırlanabilmeleri amacıyla, 5., 6. ve 7. üniteleri kapsayan özgün ve ölçme-değerlendirme temelli sınav soruları PDF formatında hazırlanarak erişime açıldı.
Bu sınav dosyasında, özellikle “Dünya Gücü Osmanlı (1453-1600)”, “Osmanlı Merkez Teşkilatı” ve “Klasik Çağ’da Osmanlı Toplum Düzeni” başlıklarına uygun olarak; kavrama, yorumlama, analiz ve değerlendirme düzeyinde çok yönlü sorular yer almakta. Öğrenciler, bu sorularla hem konu tekrarlarını yapabilecek hem de sınavlara etkili şekilde hazırlanabilecek.
Öğretmenler için ise bu PDF, sınav hazırlığı sürecinde büyük kolaylık sağlayacak nitelikte. Müfredatla uyumlu, kazanımlara dayalı ve ölçme değerlendirme açısından güçlü bir kaynak sunulmuştur.
Siz de bu sınav PDF’sini hemen indirerek öğrencilerinizin ya da kendinizin sınav başarısını artırabilirsiniz.
📎 PDF Dosyasını İndir:
👉 10. Sınıf 2. Dönem 2. Yazılı Tarih Soruları (PDF)
İlginizi Çekebilecek Yayınlar:
Anahtar Kelimeler (SEO Tags): 10. sınıf tarih yazılı soruları, 10.sınıf tarih 2. dönem 2. yazılı PDF, Osmanlı tarihi yazılı örnek soruları, 2025 10.sınıf tarih yazılı sınav hazırlığı, lise 10 tarih sınav soruları indir, tarih öğretmeni yazılı soruları PDF, sınıf tarih dersi ölçme değerlendirme, tarihdefterim.net
1. Soru:
Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u fethedip başkent yapması, Osmanlı’nın hangi
siyasi hedefini gerçekleştirmesinde etkili olmuştur?
Cevap: Osmanlı,
Bizans’ı tamamen ortadan kaldırarak Anadolu ve Balkanlar arasındaki toprak
bütünlüğünü sağlamak ve evrensel bir imparatorluk kurma hedefine ulaşmak
istemiştir.
2. Soru: Ayasofya’nın camiye çevrilmesi,
Osmanlı’nın fethettiği yerlerde nasıl bir egemenlik anlayışı güttüğünü
gösterir?
Cevap: Osmanlı,
fethettiği yerlerde dini ve siyasi otoritesini göstermek amacıyla önemli
yapıları kendi kimliğine uygun hale getirirdi. Ayasofya’nın camiye çevrilmesi,
hem İslam’ın üstünlüğünü hem de siyasi egemenliği simgeler.
3. Soru: Karadeniz’in Osmanlı egemenliğine girmesi,
Osmanlı’nın ekonomik hedefleri bakımından ne anlam taşır?
Cevap: Karadeniz’in
tam denetimi, Osmanlı’nın kuzey ticaret yollarını kontrol etmesini sağladı.
Böylece ekonomik kazançlar arttı ve Karadeniz, bir Osmanlı iç denizi haline
geldi.
4. Soru:
Cem Sultan meselesi, Osmanlı'nın dış ilişkilerinde ne tür bir zafiyet
oluşturmuştur?
Cevap: Cem Sultan’ın
Avrupa’ya sığınması, Osmanlı’nın iç meselelerinin Batılı devletlerce
kullanılarak bir dış baskı unsuru haline getirilmesine neden oldu. Bu durum
Osmanlı’nın dış politika açısından zayıf bir noktası haline geldi.
5. Soru: Yavuz Sultan Selim’in Memlükleri yenerek
halifeliği Osmanlı’ya geçirmesi, İslam dünyasında ne tür bir değişiklik
oluşturdu?
Cevap: Halifelik
makamının Osmanlı’ya geçmesiyle birlikte Osmanlı, sadece siyasi değil aynı
zamanda dini liderliğe de sahip oldu. Bu durum, özellikle Osmanlı’nın Müslüman
halklar üzerinde meşruiyetini artırdı.
6. Soru: Safeviler ile yapılan Çaldıran Savaşı,
Osmanlı açısından ne gibi bir tehdit karşısında alınmış bir önlemdi?
Cevap: Safeviler,
Anadolu’da Şii mezhebi yayarak Osmanlı’yı içeriden bölmeye çalışıyordu.
Osmanlı, bu tehdidi ortadan kaldırmak için Çaldıran’da kesin bir zafer
kazanarak doğu sınırlarını güvence altına aldı.
7. Soru:
Mohaç Meydan Muharebesi, Osmanlı’nın Avrupa’daki hedefleri açısından ne ifade
eder?
Cevap: Bu savaşla
Osmanlı, Macaristan’ı hâkimiyetine aldı ve Orta Avrupa’da önemli bir güç haline
geldi.
8. Soru:
Preveze Deniz Savaşı ile Osmanlı hangi alanda üstünlük sağlamıştır ve bu neden
önemlidir?
Cevap: Osmanlı,
Akdeniz’de deniz üstünlüğünü Haçlı donanmalarına karşı kazandı. Bu, Akdenizdeki
deniz ticaret yollarının kontrolü açısından hayatiydi ve Osmanlı’yı denizlerde
de büyük bir güç haline getirdi.
9. Soru: Fransızlara verilen kapitülasyonların
Osmanlı lehine olan yönü nedir?
Cevap: Osmanlı,
Avrupa’daki güç dengelerini gözeterek Fransa’ya ayrıcalıklar tanımış, böylece
Habsburglara karşı bir müttefik kazanmıştır. Bu politika kısa vadede
Osmanlı’nın Avrupa siyasetinde elini güçlendirmiştir.
10. Soru:
Kanuni’nin Irakeyn Seferi (Tebriz ve Bağdat’ın alınması) ne tür bir stratejik
hedef taşımaktadır?
Cevap: Bu seferle
Osmanlı, Safeviler üzerindeki baskısını artırmış ve Basra Körfezi’ne ulaşarak
doğu ticaret yolları üzerinde hâkimiyet kurmuştur.
11. Soru:
İstanbul Antlaşması ile Avusturya Arşidükü’nün Osmanlı sadrazamına denk
sayılması neyi gösterir?
Cevap: Osmanlı’nın
Avrupa devletleri karşısında hem askeri hem de diplomatik olarak üstün bir
konumda olduğunu gösterir. Bu, Osmanlı’nın dünya gücü olduğunu belgeleyen
önemli bir gelişmedir.
12. Soru:
Sokollu Mehmed Paşa’nın Süveyş Kanalı ve Don-Volga Kanalı projeleri hangi amaca
yönelikti?
Cevap: Bu projelerle
Osmanlı, deniz ticaret yollarını tekrar kontrol altına almayı ve Coğrafi
Keşiflerin olumsuz etkilerini azaltmayı hedeflemiştir.
13. Soru:
Kutsal emanetlerin İstanbul’a getirilmesi Osmanlı’nın İslam dünyasındaki
liderliğini nasıl pekiştirmiştir?
Cevap: Kutsal
emanetlerle birlikte halifeliğin Osmanlı’da olması, İstanbul’u İslam’ın manevi
merkezi haline getirmiştir. Bu da Osmanlı’nın meşruiyetini ve dini otoritesini
güçlendirmiştir.
14. Soru: Trabzon ve Amasra’nın fethi ile Osmanlı
Devleti neyi amaçlamıştır?
Cevap: Bu fetihlerle
Karadeniz’in ticari ve stratejik kontrolünü eline almak istemiştir.
15. Soru: Belgrad ve Rodos’un fethi Osmanlı’nın hangi
iki bölgeye yönelik yayılmacı politikasının ürünüdür?
Cevap: Belgrad’ın
fethi Osmanlı’nın Orta Avrupa’ya, Rodos’un fethi ise Akdeniz’e açılma
politikalarının bir sonucudur.
16. Soru: Kıbrıs’ın fethi sonrası çıkan İnebahtı
Deniz Savaşı, Osmanlı açısından ne gibi sonuçlar doğurmuştur?
Cevap: Savaşta
Osmanlı donanması büyük kayıp verse de kısa sürede toparlanmış ve Akdeniz’deki
varlığını sürdürmüştür. Bu, Osmanlı’nın denizcilikteki esnekliğini ve gücünü
gösterir.
17. Soru: Osmanlı’nın Hint Deniz Seferleri ile
ulaşmak istediği stratejik hedef neydi?
Cevap: Osmanlı,
Portekizlilerin Hint Okyanusu’nda kurduğu ticaret hâkimiyetine son vermek ve
Müslüman tüccarları korumak istemiştir.
18. Soru: Coğrafi Keşiflerin Osmanlı ekonomisi
üzerindeki etkisi nasıl olmuştur?
Cevap: Keşiflerle
birlikte ticaret yolları değişmiş, Osmanlı’nın denetimindeki yollar önemini
yitirmiştir ve bu da ekonomik gelirlerinde düşüşe yol açmıştır.
19. Soru: Otlukbeli Savaşı’nın kazanılmasıyla
Osmanlı’nın doğuda elde ettiği kazanım nedir?
Cevap: Akkoyunluların
etkisiz hale getirilmesiyle Doğu Anadolu’da Osmanlı egemenliği kesinleşmiş,
doğu sınırları güven altına alınmıştır.
20. Soru: Zigetvar Seferi Osmanlı’nın hangi stratejik
politikasının devamıdır?
Cevap: Kanuni, Avusturya
üzerindeki baskıyı sürdürerek Orta Avrupa’daki dengeyi korumayı hedeflemiş,
böylece batıda Osmanlı üstünlüğünü pekiştirmeye çalışmıştır.
21. Soru: I. Murat döneminde "Ülke hükümdar ve
oğullarının ortak malıdır" anlayışı neden kabul edilmiştir?
Cevap: Bu anlayışın
kabul edilmesiyle Osmanlı’da taht kavgalarının önlenmesi, hanedanın devletin
her yerinde söz sahibi olması ve merkezi otoritenin güçlendirilmesi
hedeflenmiştir.
22. Soru: II. Mehmet döneminde "Ülke
padişahındır" anlayışı neden getirilmiştir?
Cevap: Bu anlayış,
merkeziyetçiliği artırmak, padişahın otoritesini güçlendirmek ve taht
kavgalarını önlemek amacıyla getirilmiştir. Böylece Osmanlı’da mutlakiyetçi
yönetim anlayışı güç kazanmıştır.
23. Soru: Ekber ve Erşed sistemi hangi sorunu çözmeye
yönelikti?
Cevap: Taht
kavgalarını önlemek ve yönetimde istikrar sağlamak için hanedanın en yaşlı ve
en akıllı üyesinin tahta çıkması kuralı getirilmiştir. Böylece saray içi
rekabet azaltılmak istenmiştir.
24. Soru: Kafes usulüyle yetişen şehzadelerin tahta
geçmesi ne gibi sorunlar doğurmuştur?
Cevap: Şehzadeler
tecrübesiz ve yönetim bilgisi olmadan tahta geçtikleri için devleti yönetmekte
zorlanmışlar, bu da zamanla Osmanlı’nın merkezi otoritesini zayıflatmıştır.
25. Soru: Enderun Mektebi’nin Osmanlı yönetimine
katkısı nedir?
Cevap: Enderun,
padişahın özel hizmetinde bulunacak ve devletin üst kademelerinde görev alacak
nitelikli yöneticilerin yetiştirildiği yerdi. Böylece liyakat esaslı bir
bürokrasi oluşmuştur.
26. Soru: Divan-ı Hümayun’un Osmanlı yönetim
yapısındaki rolü nedir?
Cevap: Divan,
devletin en yüksek danışma ve karar organıydı. Yasama, yürütme ve yargı
işlevlerini üstlenerek devletin merkezî idaresini yönlendirirdi.
27. Soru: Kazaskerlerin görevleri nelerdi?
Cevap: Kazaskerler,
hem yargı işlerinden hem de medrese hocalarının (müderris) tayin ve
terfilerinden sorumluydu. Adaletin dağıtılması ve eğitim sisteminin
düzenlenmesinde etkiliydiler.
28. Soru: Sadrazamın sefere çıktığında aldığı unvan
nedir ve bu neyi gösterir?
Cevap: Sadrazam
sefere çıktığında "Serdar-ı Ekrem" unvanını alırdı. Bu unvan,
sadrazamın padişah adına ordunun başkomutanı olduğunu ifade ederdi.
29. Soru: Defterdarın Osmanlı’daki önemi nedir?
Cevap: Devletin tüm
mali işlerinden sorumlu olan defterdar, gelir-gider dengesini sağlamak, vergi
sistemini düzenlemek ve mali raporları Divan’a sunmakla görevliydi.
30. Soru: Reisülküttap görevi neden zamanla Dışişleri
Bakanlığına dönüşmüştür?
Cevap: Osmanlı’nın
Avrupa ile diplomatik ilişkilerinin artması ve yazışmaların önem kazanmasıyla
reisülküttap, dışişleri işlerini yürütmeye başlamış, böylece bir dışişleri
teşkilatına dönüşmüştür.
31. Soru: Şeyhülislamın fetva verme yetkisi ne anlama
gelmektedir?
Cevap: Şeyhülislam,
dinî konularda en yetkili kişiydi. Verdiği fetvalar devlet kararlarını
meşrulaştırır, halk nezdinde bu kararların kabulünü kolaylaştırırdı.
32. Soru: Müsadere sistemi ne amaçla uygulanmıştır?
Cevap: Devletin
haksız kazançları engellemesi, hazinenin gelirini artırması ve memurların usulsüzlük
yapmasını önlemesi amacıyla müsadere sistemi uygulanmıştır.
33. Soru: Müsadere sisteminin II. Mahmut tarafından
kaldırılmasının nedeni nedir?
Cevap: Bürokrasiye
güveni artırmak ve devlet memurlarının mal güvenliğini sağlamak amacıyla II.
Mahmut bu sistemi kaldırmıştır. Bu da modernleşmenin bir adımıdır.
34. Soru: Salyaneli eyaletlerde neden tımar sistemi
uygulanmamıştır?
Cevap: Bu eyaletler
genellikle merkeze uzak, Osmanlı yönetimine sonradan katılan yerlerdi. Burada
merkezi kontrolü sağlamak zor olduğundan iltizam sistemi tercih edilmiştir.
35. Soru: İltizam sisteminde görev alan kişilere ne
ad verilir? Görevleri nedir?
Cevap: İltizam
sisteminde vergi toplama hakkını alan kişilere mültezim denir. Devlete
belirli bir bedel ödeyip vergi toplama yetkisini alırlar, topladıkları
vergilerin fazlası kendilerine kalırdı.
36. Soru: Osmanlı’da müneccimlerin görev alanı neydi?
Cevap: Müneccimler,
yıldız ve gök cisimlerine bakarak takvim hazırlar, sefer tarihleri gibi önemli
kararlar için uğurlu zamanları belirlerdi. Astrolojik bilgilerle rehberlik
ederlerdi.
37. Soru: Osmanlı’da Şehremini ne tür görevler
üstlenirdi?
Cevap: Şehremini,
İstanbul’un belediye işlerinden sorumluydu. Sarayın ihtiyaçlarını karşılar,
tamirat ve bakım işlerini yürütürdü. Şehrin düzeni için önemli bir görevdi.
38. Soru: Kadıların Osmanlı taşrasındaki görevi
neydi?
Cevap: Kadılar
adaletin sağlanmasından, nikah, miras, boşanma gibi konularda hüküm vermekten
ve mahallî idareyle halk arasında iletişimi kurmaktan sorumluydu.
39. Soru: Salyanesiz eyaletlerde uygulanan tımar
sisteminin temel işleyişi nasıldır?
Cevap: Bu sistemde,
devlet toprak gelirlerini hizmet karşılığı sipahilere tahsis ederdi. Sipahiler
de asker besleyerek savaşa katılır, böylece orduya ekonomik yük binmemiş olurdu.
40. Soru: Osmanlı’da külliye mimarisinin temel amacı neydi?
Cevap: Külliyeler,
cami, medrese, aşevi gibi yapıların bir arada bulunduğu yerlerdi. Amaç, hem
halkın ihtiyaçlarını karşılamak hem de dini ve sosyal hizmetleri bir arada
sunmaktı.
41. Osmanlı
Devleti'nde vakıfların toplumsal hayattaki rolü neydi?
Cevap: Vakıflar,
eğitim, sağlık, ulaşım, ibadet ve sosyal yardım gibi alanlarda hizmet veren
kurumlardı. Amaçları, devletin yükünü hafifletmek ve halkın ihtiyaçlarını
karşılamaktı.
42. Osmanlı
toplumunda ahilik teşkilatının işlevi neydi?
Cevap: Ahilik, esnaf
ve zanaatkârları bir çatı altında toplayan bir meslek örgütüydü. Hem mesleki
eğitim verir hem de ahlaki değerlerin yaşatılmasını sağlardı.
43. Osmanlı
Devleti’nde medreselerin toplum üzerindeki etkisi neydi?
Cevap: Medreseler,
dinî ve fenni ilimlerin öğretildiği eğitim kurumlarıydı. Hem devletin ihtiyaç
duyduğu kadroları yetiştirir hem de halkın eğitim düzeyini yükseltirdi.
44. Osmanlı’da
halkın dini bilgileri öğrenebildiği ilk eğitim kurumu hangisiydi ve ne amaçla
kurulmuştu?
Cevap: Sıbyan
mektepleri, çocuklara Kur’an-ı Kerim okumayı ve temel dinî bilgileri öğretmek
amacıyla kurulmuştu. Toplumun eğitimle tanıştığı ilk basamaktı.
45. Osmanlı’da
camilerin sadece ibadet yeri olmaktan öte anlamları var mıydı?
Cevap: Camiiler,
sadece ibadet yerleri değil; aynı zamanda eğitim, toplanma ve toplumsal
dayanışma merkezleriydi. Cemaati bir araya getirerek sosyal bütünlüğü sağlardı.
46. Osmanlı
Devleti’nde kadıların görevleri nelerdir ve neden önemlidirler?
Cevap: Kadı, hem
adalet işlerinden sorumlu mahkeme görevlisi hem de belediyecilik ve vakıf
işlerinin yürütücüsüydü. Toplumun düzeni ve adaleti için kritik bir görev
üstlenirdi.
47. Osmanlı
Devleti'nde muhtesiplerin görevleri neydi?
Cevap: Muhtesipler,
çarşı ve pazarlarda fiyat denetimi yapar, halkı aldatmaya çalışanları kontrol
ederdi. Ticarette düzeni sağlamak ve haksızlığı önlemekle görevliydiler.
48. Osmanlı’da
derbent teşkilatının görevi neydi?
Cevap: Derbent
teşkilatı, dağ geçitleri, köprü başları gibi stratejik yerlerin güvenliğini
sağlardı. Hem yol güvenliği hem de ticaretin sağlıklı işlemesi açısından
önemliydi.
49. Osmanlı
Devleti’nde iaşecilik politikasının temel amacı neydi?
Cevap: İaşecilik,
halkın temel ihtiyaçlarını uygun fiyatla ve yeterli miktarda temin etme
anlayışıydı. Devlet, piyasayı denetleyerek halkın mağdur olmasını önlemeye
çalışırdı.
50. Osmanlı
Devleti'nde lonca teşkilatının işleyişi nasıldı ve topluma nasıl katkı
sağlardı?
Cevap: Lonca
teşkilatı, aynı meslek grubuna mensup esnafın oluşturduğu bir organizasyondu.
Kalite denetimi yapar, fiyatları belirler ve usta-çırak ilişkisi içinde eğitim
verirdi.
Sizin Görüşünüz Bizim İçin Değerli!