Fatih Sultan Mehmet Kimdir? Osmanlı'nın İmparatorluğa Dönüşümü ve Büyük Zaferler

Fatih Sultan Mehmet Dönemi (1451-1481)

📜 Osmanlı'nın Büyük Hükümdarı ve Fetihlerin Lideri
Fatih Sultan Mehmet, Osmanlı tarihinin dönüm noktalarından birini oluşturan İstanbul’un Fethi ile yalnızca Osmanlı İmparatorluğu’nu değil, dünya tarihini de şekillendirmiş bir liderdir. Hem askeri başarıları hem de reformları ile Osmanlı’yı bir imparatorluk haline getiren padişah olarak tanınır.

---

Kısa Biyografi: Fatih Sultan Mehmet

• Doğum: 30 Mart 1432, Edirne
• Tahta Çıkışı: 1451, 19 yaşında
• İstanbul’un Fethi: 1453, 21 yaşında
• Vefat: 3 Mayıs 1481, Gebze

---

🏛️ Fatih Döneminde Öne Çıkan Reformlar ve Yenilikler

1. Kanunname-i Ali Osman (Fatih Kanunnamesi):

   • Osmanlı Devleti’nin ilk yazılı kanunu hazırlandı.
   • Kardeş Katli resmileşti.
   • Yeniçerilere verilen Cülus Bahşişi resmileştirildi.
   • Müsadere Usulü uygulamaya konuldu; ölen devlet memurlarının mal varlıklarına el konuldu.

2. Veraset Sistemi Değişikliği:

   • “Devlet, hükümdar ve çocuklarının malıdır.” anlayışı yerine, “Devlet, hükümdarın malıdır.” anlayışı getirildi.

3. Devşirme Kökenli Sadrazamlar:

   • İlk devşirme sadrazam Veli Mahmut Paşa atandı.

4. Eğitim ve Bilim:

   • Sahn-ı Seman Medresesi açıldı.
   • Ünlü bilim adamı Ali Kuşçu, Osmanlı’ya hizmete girdi; matematik ve astronomi alanlarında büyük ilerlemeler sağlandı.

5. Ekonomik Güçlenme:

   • Osmanlı’nın ilk altın parası basıldı.
   • Venediklilere verilen ticari imtiyazlarla ekonomik ilişkiler güçlendirildi.

6. Sanat ve Kültür:

   • İtalyan ressam Gentile Bellini, Fatih’in portresini yaptı.
   • Nakkaş Sinan Bey, Fatih’in gül koklayan portresini çizdi.
   • Topkapı Sarayı inşa edildi ve devletin yönetim merkezi oldu.

---

🛡️ Fatih Sultan Mehmet Döneminde Siyasi ve Askeri Başarılar

İstanbul’un Fethi (29 Mayıs 1453)

• Hazırlıklar:
  • 400 parçalık donanma hazırlandı.
  • Rumeli Hisarı (Boğazkesen) inşa edildi.
  • Macar topçu ustası Urban’a şahi toplar döktürüldü.
• Sonuçlar:
  • Osmanlı’nın başkenti İstanbul oldu.
  • İpek Yolu ve Boğazların denetimi Osmanlı’ya geçti.
  • Orta Çağ sona erdi, Yeni Çağ başladı.
  • Ayasofya camiye dönüştürüldü.
  • II. Mehmet’e “Fatih” unvanı verildi.

Diğer Askeri Başarılar:

• Sırbistan’ın Fethi (1454): Belgrad dışında tüm topraklar Osmanlı’ya katıldı.
• Trabzon’un Fethi (1461): Trabzon Rum İmparatorluğu yıkıldı.
• Bosna ve Hersek Seferi (1463): Bosna Krallığı yıkıldı, Osmanlı topraklarına katıldı.
• Otlukbeli Savaşı (1473): Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasan yenildi.
• Kırım’ın Fethi (1475): Karadeniz bir “Türk gölü” haline geldi.
• İtalya Seferi (Otranto, 1480): Gedik Ahmet Paşa komutasında Otranto alındı ancak Fatih’in ölümü sonrası geri bırakıldı.

---

📌 Dikkat Çekici Notlar

• Fatih Sultan Mehmet, “imparatorluk padişahı” olarak Osmanlı’nın hem siyasi hem de ekonomik gücünü zirveye taşıdı.
• Modern yönetim anlayışı: Fatih, Divan-ı Hümayun toplantılarını gizli bölmeden izleyerek yönetimde şeffaflık ve etkinliği artırdı.
• Sanat ve bilim tutkusu: Fatih, Batı ile Doğu kültürlerini harmanlayan bir lider olarak Osmanlı’nın kültürel zenginliğini artırdı.

---

Fatih Sultan Mehmet Hakkında Az Bilinen İlginç Bilgiler

📌 1. Fatih'in Çocuk Yaşta Öğrendiği Diller
Fatih Sultan Mehmet, çocukluk yıllarından itibaren dil öğrenmeye büyük ilgi göstermiştir. 7 farklı dil bildiği kaydedilmiştir: Türkçe, Arapça, Farsça, Latince, Yunanca, İtalyanca ve Sırpça. Bu özelliği sayesinde sadece Osmanlı topraklarında değil, Avrupa'daki diplomatlarla da doğrudan iletişim kurabilmiştir.

📌 2. "Kardeş Katli" Kanununu Yasalaştırması
Osmanlı Devleti’nde taht kavgalarını önlemek amacıyla Fatih Sultan Mehmet, Kanunname-i Ali Osman’da kardeş katlini yasalaştırmıştır. Ancak bu düzenlemenin amacı, devleti iç savaştan korumaktı. Günümüzde tartışmalı bir konu olsa da dönemin koşulları göz önüne alındığında, Osmanlı'nın güçlenmesinde etkili bir rol oynamıştır.

📌 3. İstanbul Kuşatmasında Zincir Kırdıran Taktiği
İstanbul’un fethi sırasında Haliç'e çekilen dev zinciri aşabilmek için gemileri karadan yürütme fikri herkesçe bilinir. Ancak Fatih’in bu planda kullandığı en büyük avantaj, düşmanı şaşırtmak için sahte hücumlar düzenleyerek dikkatlerini başka yöne çekmesiydi. Bu stratejik zeka, zaferin anahtarı olmuştur.

📌 4. Portresinin Yapılmasını İstemesi
Fatih Sultan Mehmet, İtalyan ressam Gentile Bellini’ye kendi portresini yaptırarak Osmanlı padişahları arasında bir ilki gerçekleştirmiştir. Portresinde, Batılı bir lider gibi resmedilmek istemesi, onun Avrupa’daki siyasi güç dengelerine verdiği önemi göstermektedir.

📌 5. İstanbul’un Adını Resmi Olarak Değiştirmemesi
Fatih Sultan Mehmet, İstanbul’u fethettikten sonra şehri "Konstantiniyye" adıyla yönetmeye devam etti. "İstanbul" adı halk arasında kullanılsa da, şehrin resmi adı Osmanlı döneminde 19. yüzyıla kadar değişmedi.

📌 6. İlk Altın Osmanlı Parası
Fatih Sultan Mehmet döneminde, Osmanlı Devleti ilk altın parasını bastırmıştır. Bu, ekonomik anlamda Osmanlı’nın gücünü simgeleyen önemli bir reformdur.

📌 7. Eğitime ve Bilime Verdiği Önem
Fatih, İstanbul’un Fethi'nden sonra kurduğu Sahn-ı Seman Medresesi ile bilim ve eğitim alanında devrim niteliğinde adımlar atmıştır. Bu medrese, günümüz modern üniversitelerinin temeli sayılmaktadır. Fatih, ayrıca ünlü astronom ve matematikçi Ali Kuşçu’yu Osmanlı'ya davet ederek bilimsel çalışmalara öncülük etmiştir.

📌 8. Topkapı Sarayı’nın Gizemli Bölmesi
Fatih Sultan Mehmet, Divan-ı Hümayun toplantılarını gizlice izlemek için "Kasr-ı Adl" adı verilen özel bir bölme yaptırmıştır. Bu bölme, devlet yönetiminde gizli denetim mekanizması olarak işlev görmüştür.

📌 9. Fatih ve Leonardo da Vinci Projesi
Fatih Sultan Mehmet, Leonardo da Vinci’ye Haliç üzerine bir köprü yapma teklifinde bulunmuştur. Ancak bu proje, dönemin teknik ve siyasi zorlukları nedeniyle hayata geçirilememiştir.

Bu tür az bilinen anekdotlar, Fatih Sultan Mehmet’in sadece bir asker ve lider değil, aynı zamanda bir düşünür ve vizyoner olduğunu gözler önüne sermektedir. 🌟