.png)
TARİHSEL KRONOLOJİ
1. Gaza Tezi
Osmanlı Beyliği’nin kuruluşunu açıklamaya çalışan tezlerden biridir. Paul Wittek tarafından öne sürülmüş olup, Osmanlıların İslam uğruna savaşan “gazi” kimliğiyle büyüdüğünü savunur.
2. Tımar Sistemi
Devlete ait toprakların belirli hizmetler karşılığında sipahilere verilmesi sistemidir. Hem asker yetiştirme hem de tarımsal üretimin düzenli yürütülmesini sağlar.
3. Kapıkulu Ordusu
Devşirme sistemiyle toplanan askerlerden oluşan, doğrudan padişaha bağlı profesyonel ordudur. Yeniçeriler bu ordunun en bilinen birliğidir.
4. İstimalet Politikası
Osmanlı’nın fethettiği topraklarda yerel halka hoşgörülü ve adaletli davranarak yönetimi benimsetme politikasıdır. Bu sayede Osmanlı, isyanları önleyerek kalıcılığını sağlamıştır.
5. İskân Politikası
Fethedilen topraklara Anadolu’dan Türk ve Müslüman nüfusun yerleştirilmesidir. Hem nüfus dengesi kurulur hem de bölge Osmanlı kültürüyle uyumlu hale getirilir.
6. Medrese
Osmanlı’da dini ve bilimsel eğitimin verildiği kurumlardır. Kadı, müderris, müftü gibi devlet görevlileri burada yetişirdi. Devletin eğitim sisteminin temel taşıdır.
7. Kadı
Osmanlı’da hem yargıç hem de taşra yöneticisi görevini üstlenen kişidir. Hukukun uygulanmasından vergi işlerine kadar birçok alanda sorumluluk sahibidir.
8. Mevlevilik
Mevlânâ Celâleddin Rumi’nin öğretileri doğrultusunda gelişen tasavvufi tarikattır. Sevgi, hoşgörü ve insan sevgisini ön plana çıkarır; Osmanlı kültür ve irfanına derin katkılar sunmuştur.
9. Sahn-ı Seman Medreseleri
Fatih Sultan Mehmet tarafından İstanbul’da kurulan ve Osmanlı ilim dünyasının zirvesini temsil eden medreselerdir. Yüksek düzeyde eğitim verilen seçkin kurumlardı.
10. Tekke ve Zaviye
Tasavvufi eğitim verilen ve halkla dini-manevi etkileşimin sağlandığı yapılardır. Aynı zamanda sosyal yardımlaşma ve toplumsal dayanışmanın da merkezleri olmuştur.
11. Uç Beyliği
Anadolu’nun Bizans sınırına yakın bölgelerinde kurulan beyliklerdir. Osmanlı Beyliği de bir uç beyliği olarak kurulmuş, sürekli savaş ve fetih imkânları sayesinde hızla büyümüştür.
12. Fetret Devri
1402 Ankara Savaşı'ndan sonra Osmanlı’da taht kavgası yaşanmış ve devlet merkezi otoritesini kaybetmiştir. Bu iç karışıklık dönemine "Fetret Devri" denir.
13. Ahilik
Esnaf ve zanaatkârları içine alan, dayanışma ve ahlaki değerleri ön planda tutan sosyal ve ekonomik örgütlenme sistemidir. Osmanlı’da ticari hayatın temel taşı olmuştur.
14. Şeyhülislam
Osmanlı Devleti’nde en yüksek dinî otoriteye sahip kişidir. Verdiği fetvalarla devletin hukuk sistemine yön verir, padişahın kararlarını meşrulaştırır.
15. Derbent Teşkilatı
Ticaret yolları ve dağ geçitlerinde güvenliği sağlamakla görevli askeri ve sivil görevlilerdir. Osmanlı’nın fethettiği topraklarda ulaşım ve ticaretin güvenliğini sağlayarak kalıcılığı desteklemiştir.
16. Vakıf
Bir malın, gelirinin kamu yararına kullanılmak üzere bağışlanmasıdır. Osmanlı’da sosyal hizmetlerin (eğitim, sağlık, yardım) yürütülmesinde önemli rol oynamıştır.
17. Darülhadis
Hadis ilminin öğretildiği medreselerdir. Osmanlı’da özellikle Edirne gibi şehirlerde kurulmuş, dinî eğitimde derinleşmeyi sağlamıştır.
18. Devşirme Sistemi
Gayrimüslim ailelerden alınan çocukların eğitilerek Kapıkulu ordusuna ya da saray hizmetine alınması sistemidir. Osmanlı’da sadakatli ve yetenekli bir yönetici kadrosu oluşturmuştur.
19. Rumeli
Osmanlı’nın Avrupa kıtasında fethettiği topraklara verilen addır. Burada uygulanan iskân ve hoşgörü politikaları sayesinde Osmanlı uzun süreli hâkimiyet kurmuştur.
20. Cülus
Padişahın tahta çıkma törenidir. Yeni padişahın askere “cülus bahşişi” dağıtması gelenek hâline gelmiştir. Bu durum zamanla merkezi otoriteyi zorlayan bir unsura dönüşmüştür.
Sizin Görüşünüz Bizim İçin Değerli!